**هر بلا رحمتی است در لباس نقاب**
در گسترهٔ بیکران هستی، آنجا که چشم انسان به ظاهرِ حوادث می‌نگرَد، گاه بلایا و مصائب همچون تیره‌ترین ابرهای زندگی جلوه می‌کنند؛ اما در ژرفای این رویدادها، حکمتی نهفته است که تنها دل‌های آگاه و صبور توانایی دریافت آن را دارند. **”هر بلا یک رحمت است”**، این جمله‌ای است که در متون دینی و ادبیات عرفانی بارها تکرار شده و حامل پیامی ژرف است: **هیچ رنجی بی‌حکمت نیست و هیچ مصیبتی بی‌ثمر.**
از دیدگاه علمی، هر سختی و محنتی می‌تواند به عنوان یک **”فشار تکاملی”** عمل کند. در نظریه‌های روانشناسی رشد، **”رشد پس از ضربه”** (Post-Traumatic Growth) مطرح می‌شود که نشان می‌دهد انسان‌ها پس از مواجهه با بحران‌ها، گاه به سطوح بالاتری از انعطاف‌پذیری، خرد و معنایابی دست می‌یابند. حتی در زیست‌شناسی، موجودات زنده تحت فشارهای محیطی، سازگاری‌های جدیدی پیدا می‌کنند که بقای آن‌ها را در بلندمدت تضمین می‌کند. **بلایا، گاه همان محرک‌هایی هستند که درون ما را برای شکوفایی آماده می‌سازند.**
در ادبیات عرفانی، مولانا در مثنوی معنوی با بیانی شیوا می‌گوید:
> *”بلا چو آتش است و مرده عود // در آتش است باشدش جان و دود”*
یعنی بلا همچون آتشی است که اگر بر چوب بی‌جان (عُود) افتد، آن را می‌سوزاند و به دود تبدیل می‌کند، اما اگر بر چوب جان‌دار (انسان آگاه) وارد شود، عطر جان‌افزایی از آن برمی‌خیزد. **رنج‌ها، اگر با نگاهی ژرف نگریسته شوند، نه تنها ویران‌گر نیستند، بلکه پرده‌بردار حقیقت‌های پنهان وجودمان می‌شوند.**
در قرآن کریم نیز آمده است: **”وَعَسَىٰ أَن تَكْرَهُوا۟ شَیْـًۭٔا وَهُوَ خَیْرٌۭ لَّكُمْ ۖ وَعَسَىٰٓ أَن تُحِبُّوا۟ شَیْـًۭٔا وَهُوَ شَرٌّۭ لَّكُمْ ۗ وَٱللَّهُ یَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ”** (سوره بقره، آیه ۲۱۶) — **”شاید چیزی را ناخوش دارید و آن برای شما خیر باشد؛ و شاید چیزی را دوست بدارید و آن برای شما شر باشد؛ و خدا می‌داند و شما نمی‌دانید.”** این آیه به روشنی بیان می‌کند که **سنجش انسان از رویدادها محدود است** و چه بسا آنچه امروز به نظرمان تلخ و ناگوار می‌آید، فردا سرآغاز خیری بزرگ شود.
پس **هر بلا، رحمتی است در پوشش آزمون**. شاید بیماری، ما را به ارزش سلامتی آگاه کند؛ شاید شکست، ما را به مسیر درست هدایت نماید؛ و شاید فراق، عمق عشق را به ما بنمایاند. **خداوند با بلایا نه به قصد نابودی، که برای پرورش روح و صیقل دادن جان انسان‌ها اقدام می‌کند.**
به قول حافظ:
> *”مپرس از من که چه شد دردِ دیروزم // که امروز تو برایم همه درمانی”*
چه بسا امروز دردی که تحمل می‌کنیم، فردا داروی جان‌سوز ما شود. **رحمت الهی گاه در قالب بلا نازل می‌شود تا ما را از خواب غفلت بیدار کند و به سوی کمال رهنمون سازد.**