حکایت **نماز دو درهمی** یکی از داستان‌های اخلاقی و عرفانی است که به ارزش نیت و اخلاص در عبادت اشاره دارد. در این حکایت، مردی در حال نماز خواندن بود که متوجه شد دزدی قصد دارد کفش‌هایش را ببرد. او نماز خود را قطع کرد تا از کفش‌هایش محافظت کند. پس از آن، از امام جماعت پرسید که آیا باید نمازش را دوباره بخواند؟ امام از او پرسید که کفش‌هایش چقدر ارزش داشتند، و مرد پاسخ داد: “دو درهم.” امام در پاسخ گفت: “نماز تو دو درهم هم نمی‌ارزید!”
این حکایت نشان‌دهنده‌ی اهمیت اخلاص در عبادت است. اگر فردی عبادت را با نیت غیرالهی انجام دهد، ارزش معنوی آن کاهش می‌یابد. در واقع، این داستان تأکید دارد که توجه به امور دنیوی در هنگام عبادت می‌تواند از خلوص و تأثیر معنوی آن بکاهد.