بایزید بسطامی یکی از برجسته‌ترین عرفای قرن سوم هجری بود که به عنوان **سلطان‌العارفین** شناخته می‌شود. او در شهر بسطام متولد شد و زندگی خود را وقف سلوک عرفانی و شناخت حقیقت کرد. بایزید به دلیل سخنان و حالات خاص خود، تأثیر عمیقی بر تصوف اسلامی گذاشت و بسیاری از بزرگان عرفان از او به عنوان یکی از پیشگامان این مسیر یاد کرده‌اند.
یکی از نقل‌قول‌های معروف او این است: **”می‌پنداشتم که خدا را شناخته‌ام، اما هرچه پیش‌تر رفتم، دریافتم که شناخت من ناقص است.”** این جمله نشان‌دهنده‌ی عمق تفکر عرفانی او و درک بی‌پایان حقیقت الهی است. بایزید بر این باور بود که انسان باید از خود رها شود تا بتواند به شناخت واقعی خداوند دست یابد. او مفهوم **فنا فی‌الله** را به‌طور گسترده در سخنان خود بیان می‌کرد و معتقد بود که تنها با از بین بردن خود و وابستگی‌های دنیوی، می‌توان به حقیقت الهی رسید.
بایزید بسطامی همچنین به شدت بر **زهد و ریاضت** تأکید داشت و زندگی‌اش را در عبادت و مراقبه سپری کرد. او در مسیر عرفان، از بسیاری از مشایخ بهره برد و در نهایت به جایگاهی رسید که جنید بغدادی درباره‌ی او گفت: **”بایزید در میان ما همچون جبرئیل در میان فرشتگان است.”**
آثار و سخنان بایزید همچنان الهام‌بخش سالکان راه حقیقت است و عرفای بسیاری از آموزه‌های او بهره برده‌اند.