بی‌حرکتی در مراقبه

اگر نگاهی به تصاویر و فیلمهای مربوط مراقبه گران بیندازید مشاهده میکنید که بیشتر آنها در حالت سکون و بدون حرکت دادن ،بدن ساعتها مشغول مراقبه هستند. در اکثر انواع هیپنوتیزم هم لازم است بدن بدون حرکت بوده و عضلات در حالت وانهادگی کامل باشند.

البته انواع دیگری از مراقبه ها وجود دارد که شخص می تواند تغییر جا دهد و حتی بلند شود و برگردد. یک سری از مراقبه ها هم میتوانند با حرکات ریتمیک و یا حتی راه رفتن همراه باشند ولی انواع دیگر معمولا به این نیاز دارد که شما در چنان حالتی که در سکون و بی حرکتی فرو روید که حتی انگشت دست شما هم تکان نخورد آب دهان خود را قورت ندهید و پلک هم نزنید این کار به آرام شدن ذهن شما کمک بسیاری میکند . بین ذهن و بدن همبستگی تنگاتنگی است. وقتی بدن آرام و ساکن باشد ذهن نیز ساکت است ولی وقتی بدن در حال حرکت باشد ذهن دچار تشویش و پرش افکار می شود و حفظ تمرکز فکر مشکل تر می شود.

اگر هدف شما تقویت تمرکز فکر بر روی یک چیز چیزی که در تمرینات Dharana مد نظر (است در این صورت باید قبل از شروع مراقبه ،اصلی به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، آمادگی لازم برای ساکن ماندن بدن را در طول کل جلسه مراقبه انجام دهید. بعد از آن میتوانید از نیم ساعت تا بیشتر هم بدون اینکه تکان بخورید مراقبه کنید. البته برخی منابع توصیه میکند که تمرین بی حرکت ماندن بدن باید تا نیم ساعت تمرین شود و اگر فرد توانست سکون را به طور پیوسته حفظ کرد تازه میتواند خود مراقبه را شروع کند. در حالت کلی ذهن شما وقتی میتواند روی یک موضوع ثابت بماند که بدن شما هم ساکن باشد. به محض کوچکترین حرکت ذهن شما هم حرکت می کند. بنابراین تمرکز فکر به هم ریخته و دیگر نمی توان آن را با کیفیت بالا در آن جلسه تمرین اجرا کرد.

درست است که ایجاد سکون مطلق بدن به مدت طولانی در ابتدا مشکل است و ذهن و بدن عادت ندارند ولی باید کم کم تمرین شود و از روزی پنج دقیقه تمرین شروعشود تا به نیم ساعت برسد این ،زمان کاملا جدا از مراقبه اصلی که تمرکز فکر است می.باشد وقتی در امر ایجاد سکون مطلق بدن مهارت پیدا کردید کم کم توجه به حواس بیرونی کمتر شده و تمرکز فکر به سمت چیزی که مد نظر شما است راحت تر معطوف میشود. اگر این سکون بدنی نباشد در این صورت اگر صدها سال هم مراقبه کنید پیشرفتی در این زمینه از انواع مدیتیشن نخواهید دید و در عوض دچار تنش ناامیدی و به هم ریختگی ذهنی می شوید. بنابراین ابتدا تمرینات لازم برای آمادگی در ایجاد سکون جسمی را که به طور خلاصه شامل موارد زیر میشود را تمرین .کنید وقتی در آنها مهارت لازم کسب شد (عدم حرکت بدن به مدت ۱۰ دقیقه تا نیم ساعت به طور پیوسته تازه میتوانید مراقبه هایی همچون تمرکز بر تنفس و … را تمرین کنید.

مراحل تمرین استوارسازی بدن

۱ در جای راحتی .بنشینید نیازی نیست حتما در حالت لوتوس قرار بگیرید. مهم این است که ستون فقرات و سر شما کاملا صاف .باشد تعدادی نفس عمیق بکشید چشم های خود را ببندید.

۲- از موقعیت بدن خود آگاه شوید آگاهی را در بخش های مختلف بدن به گردش در بیاورید مخصوصا در ستون فقرات.

 

-۳ سپس بدن خود را تصور .کنید فکر کنید آینه ای جلوی شما قرار دارد سعی کنید از همه زاوایا بدن خود را از بیرون مشاهده کنید.

-۴حالا تصور کنید که مثل سنگ و یا درخت شده اید. شما مانند یک قله از زمین برخاسته اید یا میتوانید خود را مانند درختی تصور کنید که در زمین ریشه دارد و قسمتهای بالایی بدن همان تنه و شاخه ها هستند. در هر صورت شما از زمین هستید و نمیتوانید حرکت کنید.

۵ حالا از حس های فیزیکی که در بدن خود دارید آگاه شوید مثل سرما گرما ،ارتعاش سنگینی و تنش و … اگر ذهن شما دچار حواس پرتی شد آگاهی خود را به یکی از این موارد برگردانید

-9 سپس آگاهی خود را به تک تک اعضای بدن ببرید. ابتدا از سر شروع کنید و به سمت پایین بیایید. در آخر از کل بدن آگاه شوید.

-۷ جمله تلقینی در مورد اینکه به هیچ وجه : تحت هیچ شرایطی بدن خود را تکان نمی دهید (حتی اگر حس قوی برای حرکت دادن بخشهایی از بدن خود داشتید را چند بار تکرار .کنید این جمله را در زمانهایی که به شدت احساس می کنید نیاز به تغییر وضعیت و یا هر نوع حرکت کردن فیزیکی حتی جا به جایی دستها دارید با خود تکرار کنید و با حس ایجاد شده مقاومت کنید.

-۸ حالا به اینکه چه قدر بدن فیزیکی شما محکم و استوار و بدون حرکت است فکر کنید از سکون جسمی خود کاملا آگاه شوید از اینکه هیچ حرکتی وجود ندارد و کاملا ساکن هستید آگاه باشید.

۹ کم کم حس میکنید که بدن شما واقعا منجمد شده و هیچ حرکتی ندارد و همچون سنگ است. ممکن است به مرحله ای برسید که حتی اگر بخواهید حرکتی به خود بدهید هم پاسخی دریافت نمی کنید بنابراین شما از لحاظ ذهنی و روانی نیز به این سکون بدنی عادت کرده اید و بدن خود را مانند یک سنگ حس می کنید.

۱۰ وقتی بدن شما کاملا به حالت منجمد و بدون حرکت کردن درآمد کم کم آگاهی شما نسبت به حواس فیزیکی کمتر می.شود حالا وقت آن است که به تنفس خود دقت کنید ریتم تنفس خود را تغییر ندهید و فقط از آن آگاه باقی بمانید با گذشت ،زمان تنفس شما ظریف تر و نامحسوس تر میشود. به علاوه آگاهی شما از بدن فیزیکی بیشتر به سمت تنفس معطوف می شود.

11-هر چه قدر تنفس نامحسوس تر شود آگاهی شماافزایش پیدا کرده و ذهن آرام تر میشود. حالا این تنفس است که هم بدن و هم ذهن را کنترل می کند با ظریف تر شدن تنفس، تمرکز فکر بر روی یک چیز افزایش پیدا می کند.

در این مرحله است که تمرینات اصلی مراقبه و تمرکز فکر مثل تمرکز بر تنفس مانترا و … شروع می شود).

اگر خواستید به تمرین خود پایان دهید کافی است به آرامی از بدن فیزیکی آگاه شوید برای مثال وزن آن موقعیت نشستن خود را تصور کنید به تنفس خود آگاه شوید کم کم اعضای بدن خود را تکان داده و به حرکت آنها دقت کنید به محرکهای بیرونی مثل صدا و مناظر دقت کنید و وقتی آماده شدید تمرین را پایان دهید.